تصور کنید که امکانات و جزئیات Google Maps را برای مکان یابی قسمت های درونی بدن خود داشته باشید.

دانشمندان هفته اخیر در نشستی در لندن ابتکاری بین المللی را عرضه کردند. آن ها اطلسی را طراحی کرده اند که  قادر به بررسی تمامی سلول های بدن انسان امروزی می باشد.

این پروژه ی عظیم که اطلس سلول انسان نام دارد، زیست شناسان و پزشکان را بوسیله ایجاد عکس هایی با کیفیت بالا از ساختار سلول های سالم و عادی بدن انسان در امر درک، تشخیص و درمان بیماری ها یاری می کند.

استن لینارسن، پروفسور زیست شناسی مولکولی مرکز کارولیسکا واقع در سوئد که در آماده سازی این ابتکار اخیر نیز دست داشت در این رابطه بیان داشت:

در دو امر سلامتی و بیماری، سلول ها نقش بنیادی را دارند و اگر ما بتوانیم سلول های خود را بشناسیم قادر خواهیم بود تا به طور کامل به مکانیسم بیماری های انسانی پی ببریم.

این ابتکار جدید که در نشستی در روز های 13 و 14 اکتبر سال 2016 معرفی شد، با حضور مراکزی همچون موسسه فناوری ماساچوست، دانشگاه هاروارد و موسسات ولکام تراست سنگر و تراست همراه بود.

در این نشست محققان تصمیم گرفتند تا اتفاقاتی که در فاز اول این ابتکار بزرگ صورت می گیرند را شرح دهند. دانشمندان بیان داشتند که انتظار دارند که این پروژه نیز همچون پروژه ژنوم انسان که اولین پروژه موفق برای دستیابی به ژنوم انسان بود موفق ظاهر شود.

در بدن انسان تریلیون ها سلول وجود دارد، اما هر شخص تنها از دو سلول یعنی تخمک و اسپرم بوجود آمده است. به محض اینکه دو سلول تخمک و اسپرم به منظور به وجود آمدن جنین به یکدیگر می پیوندند، این سلول ها شروع به تقسیم، رشد و تکثیر می کنند و در نهایت اندام ها و بافت ها را بوجود می آورند.

محققان بیان داشتند:

همچنان اطلاعات جزئی چندانی در رابطه با سلول های بی شمار بدن در دست نیست. تحقیقات پیش تر با آزمایش و بررسی توده ای از سلول ها در زیر میکروسکوپ شمایی کلی از سلول را در اختیار دانشمندان قرار داده اند. اما همچنان تصویری مجزا از هر سلول و مولکول های تشکیل دهنده ی آن در دست نیست.

این اطلس جدید مجهز به پیک RNA که مسئول هویت خاص هر سلول است می باشد. جمع آوری این اطلاعات در سالهای اخیر ممکن نبود، اما پیشرفت هایی که در ژنوم سلول های انفرادی بوجود آمده اند در حال حاضر امکان مطالعه سلول ها را به ما می دهند به این صورت که سلول های انفرادی را از بافت ها و اندام های گوناگون استخراج می کنند تا ترانسکریپتوم (مجموعه ای از RNA های پیام رسان) و سایر مولکول های مهم آنرا اندازه گیری کنند.

سارا تیکمان، سرپرست ژنتیک سلولی در مرکز ولکام تراست سنگر در انگلستان، در این رابطه بیان داشت:

هم اکنون درک و آگاهی ما از تفاوت های سلول های گوناگون در اندام های مختلف بدن و حتی تعداد کل سلول های بدن محدود است.

اطلس سلول بدن انسان آغازی برای درک سلولی خواهد بود، هنگامی که بتوانیم سلول های جدید را شناسایی کنیم قادر خواهیم بود تا تغییرات سلول ها را در طول زمان و به هنگام بیماری و نمو بهتر بشناسیم و به درک عمیق تری در علم زیست شناسی برسیم.

این اطلس جدید قادر خواهد بود تا نوع هر سلول را مشخص کند برای مثال قادر خواهد بود تا تشخیص دهد که سلول مورد نظر سلول ایمنی است یا سلول مغزی. همچنین نقشه ی تعبیه شده در اطلس ما را در مکان یابی این سلول ها در داخل بافت های بدن یاری می کند. همچنین این اطلس تصویرهایی را از سلول های گوناگون در اختیار ما قرار می دهد. برای مثال به ما نشان می دهد که یک سلول ایمنی خام پیش از آنکه تحت تاثیر پاتوژن ها قرار بگیرد به چه شکل است و یا پس از اینکه در معرض باکتری ها قرار میگیرد به چه شکل درمی آید.

همچنین این اطلس اطلاعاتی کلیدی در رابطه با هر سلول و دوران نمو سلول های بنیادی در اختیار ما قرار می دهد. این امر به دانشمندان کمک می کند تا بتوانند دودمانه ی هر سلول را تشخیص دهند. برای مثال نشان می دهند که سلول های بنیادی موجود در مغز استخوان چگونه به گلبول های قرمز تبدیل شدند.

این جزئیات در مطالعه چگونگی پیشرفت و درمان بیماری هایی همچون آلزایمر، آسم و انواع مختلف سرطان به دانشمندان کمک می کنند.

به محض تکمیل شدن این پروژه، اطلس به صورت رایگان در دسترس تمامی دانشمندان جهان قرار خواهد گرفت.

کوری بارگمن، مشغول در موسسه پزشکی هوارد هیوز و یکی از سران ابتکار چان زوکربرگ در این رابطه بیان داشت:

این تکنولوژی این امکان را به ما خواهد داد که تا آخر قرن حاضر بتوانیم به صورت پیشرفته تمام بیماری ها را شناسایی، درمان و پیشگیری کنیم.