قال الحاكم في ترجمة حكيم بن حزام وقول مصعب فيه لم يولد قبله ولابعده في الكعبة احدٌ مانصه وَهِم مصعبٌ في الحرف الاخير فقد تواترت الاخبار ان فاطمة بنت اسد ولدت اميرالمؤمنين علياً في جوف الكعبة "

) ترجمه عبارت حاکم قبلا بیان شده است (

ازاله الخفاء ج 2 ص 251

حلبی در سیره خود چنین می گوید :

" ... و به یرد قول بعضهم و کون علی ضمن المهر غلط لان علیا کان صغیرا لم یبلغ سبع سنین ای لانه ولد فی الکعبه و عمره صلی الله علیه و سلم ثلاثون سنه فاکثر ... "

) بر اساس این کلام ، قول برخی که معتقدند علی – علیه السلام – در ضمن مراسم عقد پیامبر بوده است غلط است زیرا او در آن موقع بچه بوده و سن او به 7 سال نمی رسید زیرا وقتی علی – علیه السلام – در کعبه متولد شد ، سن پیامبر 30 سال یا بیشتر بود (

السیره الحلبیه ج 1 ص 226 – 227

شهاب الدين آلوسي صاحب تفسير كبير در شرح قول عبدالبافي الأفندي العمري بعد از شعر مؤلّف كتاب :

أنت العلي الذي فوق العلى رفعا * ببطن مكة عند البيت إذ وضعا

ميگويد :

وكون الأميركرم الله وجهه ولد في البيت أمر مشهور في الدنيا و ذكر في كتب الفريقين السنة والشيعة .... ولم يشتهر وضع غيره كرم الله وجهه كما اشتهر وضعه بل لم تتفق الكلمة عليه ، وما أحرى بإمام الأئمة أن يكون وضعه فيما هو قبلة للمؤمنين ؟ وسبحان من يضع الأشياء في مواضعها وهو أحكم لحاكمين "

) و اين كه حضرت امير (كرم الله وجهه) در خانه خدا به دنيا آمده ؛ امري است مشهور ودر كتب فريقين سني وشيعي ذكر شده .... ودرباره كسي نشنيديم كه او هم در كعبه به دنيا آمده باشد آنچنانكه درباره حضرت (كرم الله وجهه) ذكر شده , و چه افتخاري براي امام أئمّه است كه در جائي كه قبله مؤمنين است به دنيا آمده باشد ؟ سبحان خداوندي كه أشياء را در مكان مناسبش ميگذارد (

سرح الخريده الغيبية في شرح القصيدة العينية ص 15

در ص 75 بعد از كلام الأفندي العمري ميگويد :

وأنت أنت الذي حطت لهقدم * في موضع يده الرحمن قد وضعا

" وقيل : أحب عليه الصلاة والسلام ( يعني عليا ) أن يكافئ الكعبة حيث ولد في بطنها بوضع الصنم عن ظهرها فإنها كما ورد في بعض الآثار كانت تشتكي إلى الله تعالى عبادة الأصنام حولها و تقول : أي رب حتى متى تعبد هذه الأصنام حولي ؟ والله تعالى يعدها بتطهيرها من ذلك . ا ه‍ "

) گفته شده : كه او (سلام وصلوات بر او باد) - يعني علي- دوست داشت كه كعبه را مشرّف و از كعبه قدرداني كند با افتادن بت ها أز روي آن جائي كه أو در داخلش به دنيا آمده است , همانطور كه در بعضي آثار ذكر شده است كه كعبه به خداوند (تبارك وتعالى) أز پرستيدن بت ها شكايت ميكرد وميگفت : خداوندا تا كي اين بت ها نزديك من پرستش ميشوند ؟ خدا هم وعده ميداد كه كعبه را از بت ها مطهّر كند (

عباس محمود العقاد مي گويد :

" ولد علي في الكعبة , وكرم الله وجهه عن السجود لأصنامها , فكأنما كان ميلاده ثمّة إيذانا بعهد جديد للكعبة وللعبادة فيها , وكاد علي أن يولد مسلما , بل لقد ولد مسلما على التحقيق إذا نحن نظرنا ميلاد العقيدة والروح , لأنه فتح عينيه أمام الإسلام , ولم يعرف قط عبادة الأصنام , فهو قد تربّى في البيت الذي خرجت منه الدعوة الإسلامية "

)علي در كعبه به دنيا آمد ، خدا به صورت أو كرامت وشرافت داد وهيچگاه براي بت ها سجود نكرد , ومعلوم ميشود كه ميلاد أو إذن به عهد جديدي براي كعبه وعبادت در آن بود . و چيزي نمانده بود كه علي مسلمان به دنيا آيد , بلكه أو مسلمان به دنيا آمد با تحقيق اگر نگاه به ميلاد عقيده و روح كنيم , چون كه أو چشمانش را نزديك إسلام باز كرد , وهيچگاه عبادت بت ها را نكرد , و او در خانه اي به دنيا آمد كه أز آنجا دعوت إسلامي خارج شد (خانه بيامبر أكرم صلى الله عليه وآله وسلم((

عبقريّة الإمام علي ج7 ص43 - چاپ بيروت

علامه اوردبادي كتاب مستقلّي در اين رابطه به نام (علي وليد الكعبة) دارد كه در اين كتاب ولادت حضرت علي (عليه السلام) را در كعبه با أدلّه نقلي متواتر إثبات كرده اند ؛ كتاب ايشان هم در 7 فصل وعنوان مختلف است :

1 _حديث تولّد مبارك وتواتر آن

2 _حديث تولّد مبارك بين أمّت مشهور است

3 _محدّثان وخبر ولادت

4 _نسب شناسان وحديث ولادت

5 _مؤرّخان وحديث ولادت

6 _شعراء , أدباء وحديث ولادت

7 _اجماع بر حديث ولادت

پژوهشگران می توانند برای بررسی منابع بیشتر ، به کتب ذیل مراجعه نمایند :

1 -مروج الذهب , ابو الحسن مسعودي هذلي : ج2 / ص2 چاپ مصر

2 _تذكرة خواص الأمة , سبط ابن الجوزي حنفي : ص10 ( بررسی شد )

_3 الفصول المهمّة , ابن الصباغ مالكي : ج1 / ص173 به نقل أز ابن المغازلي ( بررسی شد )

_4 السيرة النبوية , نور الدين علي حلبي شافعي : ج1 / ص226 ( بررسی شد )

_5 شرح الشفا , شيخ علي القاري حنفي : ج1 / ص151

_6 مطالب السؤول , ابو سالم محمد بن طلحه شافعي : ص11 , ص156

_7 محاضرة الأوائل , شيخ علاء الدين سكتواري : ص120

_8 نزهة المجالس , عبد الرحمن الصفوري شافعي : ج2 / ص204

_9 آيينه تصوّف , شاه محمّد حسن جشتي : ص1311

_10 روائح المصطفى , صدر الدين أحمد بردواني : ص10 چاپ 1302 هـ

_11 كتاب الحسين , سيد علي جلال الدين : ج1 / ص16

_12 نور الأبصار , محمد مؤمن شبلنجي : ص76 , ص73 چاپ مصر

_13 كفاية الطالب , شيخ حبيب الله شنقيطي : ص37 , ص25

-14 النعيم المقيم , عمر بن محمد بن عبد الواحد : ص16 مخطوط كتابخانه آياصوفيا – تركيه , مراجعه كنيد : إيضاح المكنون : ج2 / ص661 , أهل البيت –عليهم السلام- في المكتبة العربية

_15 إثبات الوصية , أبو الحسن مسعودي هذلي : ص155 چاپ إيران

_16 سير الخلفاء , عبد الحميد خان دهلوي : ج8 / ص2

_17 مرآة الكائنات , نشانچه زاده : ج1 / ص383

-18 كفاية الطالب , كنجي شافعي : ص407 باب 7 ( بررسی شد (

-19 ينابيع المودّة , قندوزي حنفي : ج2 / ص306

_20 فرائد السمطين , أبو المعالي حموئي جويني : ج1 / ص425 ح354

_21 المناقب , ابو الحسن واسطي جلابي مالكي , مشهور به ابن المغازلي : ص54 ح3 تحقيق محمد كاظم محمودي – چاپ مجمع تقريب بين مذاهب إسلامي – إيران 1426 هـ

_22 معارج الوصول , زرندي : ذيل ترجمه أمير المؤمنين (عليه السلام)

_23 المناقب , أمير محمّد صالح ترمذي

_24 مدارج النبوة , شيخ عبد الحق دهلوي

_25 تاريخ گزيده , حمد الله مستوفي

_26 مفتاح الفتوح , أحمد بن المنصور الكازروني

_27 مفتاح النجا في مناقب آل العبا , ميرزا محمّد بدخشي

العبد الاحقر – مقداد العلوی

آیا حضرت علی در کعبه متولد شده است؟ عقیده علمای شیعه

ولادت امیرالمومنین علیه السلام در کعبه از اعتقادات صریح شیعه می باشد

شيخ مفيد (قدس سره) ميگويد :

لم يولد قبله ولا بعده مولود في بيت الله سواه , إكراما من الله جلّ إسمه , وإجلالا لمحلّه في التعظيم "

) هيچكس قبل وبعد او در خانه خدا به دنيا نيامده است , كرامتي از خدا وإجلالي براي مقام عظيم او (

مصنفات الشيخ المفيد (المقنعة) ج14 , ص461 – مسار الشيعة ج7 , ص59

سید رضی در " خصائص الائمه " چنین می گوید :

" ولد عليه السلام بمكة في البيت الحرام لثلاث عشرة ليلة خلت من رجب ، بعد عام الفيل بثلاثين سنة ، وامه فاطمة بنت أسد بن هاشم بن عبد مناف ، وهو اول هاشمي في الاسلام ، ولده هاشمي مرتين ولا نعلم مولود ولد في الكعبة غيره "

) امام علی علیه السلام در مکه در بیت الحرام شب 13 رجب سال 30 عام الفیل به دنیا آمد . مادر ایشان فاطمه بنت اسد بن هاشم بن عبدمناف است . امیرالمومنین علیه السلام اولین هاشمی در اسلام می باشد که هاشمی دوبار وی را به دنیا آورده است . و هیچکس دیگر را به غیر از او نمی شناسیم که در کعبه به دنیا آمده باشد (

خصائص الائمه ص 4

سید مرتضی در " شرح قصیده سید حمیری " چنین می گوید :

ولدته امه فی الکعبه و لا نظیر له فی هذه الفضیله "

) مادرش – فاطمه بنت اسد – او را – امیرالمومنین – در کعبه به دنیا آورد و هیچکس در این فضیلت هم پایه و نظیر او نیست (

شرح قصیده السید الحمیری المذهبه ص 51

قطب الدین راوندی در " الخرائج " چنین می گوید :

ولقد ولد في بيت الله الحرام ، ولم يولد فيه أحد غيره قط "

) امیرالمومنین علیه السلام در بیت الله الحرام به دنیا آمد و هیچکس غیر از ایشان در کعبه به دنیا نیامده است (

الخرائج و الجرائح ج 2 ص 888

ابن شهر آشوب در " مناقب آل ابی طالب " چنین می گوید :

" فأشرف البقاع الحرم وأشرف الحرم المسجد وأشرف بقاع المسجد الكعبة ولم يولد فيه مولود سواه فالمولود فيه يكون في غاية الشرف فليس المولود في سيد الايام يوم الجمعة في الشهر في البيت الحرام سوى أمير المؤمنين عليه السلام "

) پس والاترین مکانها حرم است و بالاترین مکان حرم ، مسجد است و بالاترین جای مسجد ، کعبه است . و متولد نشده است در آن هیچ مولودی مگر کسی که در اوج شرف بوده . و مولودی نبوده است که در جمعه – سید روزها – در بیت الله حرام به دنیا بیاید مگر امیرالمومنین علیه السلام (

مناقب آل ابیطالب ج 2 ص 175

قابل ذکر است که مرحوم ابن شهر آشوب ، بسیاری از احادیث ولادت امیرالمومنین علیه السلام در کعبه را بیان نموده است .

ابن فتال نیشابوری چنین نقل می کند :

" روى محمد بن الفضيل عن أبي حمزة الثمالي قال : سمعت علي بن الحسين عليهما السلام يقول : إن فاطمة بنت أسد ضربها الطلق وهي في الطواف ، فدخلت الكعبة فولدت أمير المؤمنين عليه السلام فيها . قال عمرو بن عثمان : ذكرت هذا الحديث لسلمة بن الفضيل فقال : حدثني محمد بن إسحاق عن عمه موسى بن بشار أن علي بن أبي طالب عليه السلام ولد في الكعبة ."

روضة الواعظين ص 81

و بالاخره مرحوم علامه مجلسی ( علیه الرحمه ) در " بحارالانوار " ج 35 مجموعه احادیث که در باب تولد امیرالمومنین علیه السلام است را بیان فرموده اند . متن روایات موجود متواترا بیان کننده این است که محل تولد امیرالمومنین علیه السلام در داخل خانه کعبه می باشد .

بحار الأنوار ج 35 ص 23

**********

رد شبهات :

مخالفان شیعه و اتباع بنی امیه ، زمانی که راهی برای رد نمودن فضایل نمی یابند و درمقابل منابع روایی عاجز می شوند ، دست به دامن مشتی شبهات و توجیهات واهی می شوند ...

همانند مولایشان ابن تیمیه ، که وقتی در مقابل احادیث فضایل امیرالمومنین علیه السلام و آیات نازل شده در شان ایشان منکوب شده و عاجز می ماند ، یا همه احادیث صحیح را منکر می شود و یا به زعم خود شبهاتی بیان می کند که سبب مضحکه شدن وی در مجامع علمی می شود .

در مورد ولادت امیرالمومنین علیه السلام در کعبه نیز برخی جهال ، بعد از عجز در مقابل اقوال بزرگان اهل سنت، مشتی شبهات بیان می کنند که بعضا برخی از آنان سبب خنده " مادر جوان مرده "می شود .

مثلا : درون کعبه هوا نبوده است !

وقتی فاطمه وارد کعبه شد ، چرا مردم وی را نجات ندادند ؟

در این چند روزی که فاطمه بنت اسد در کعبه بود ، ابوطالب چرا دنبال وی نمی گشت ؟

خون حاصل از زایمان ، آنجا را نجس کرده است !

گویا این معاندین و جهال نمی دانند که اصل باز شدن خانه کعبه برای فاطمه بنت اسد ، چیزی به غیر از معجزه نیست و وقتی معجزه انجام می گردد همانا بسیاری از وسائل و اسباب عادی دنیوی یا تعطیل می شوند و یا بسط و قبض می یابند !!!

سوال ما از این معاندین و جهال این است که آیا همین شبهاتی را که برای ولادت امیرالمومنین علیه السلام بیان می کنید ، برای حکیم بن حزامه نیز قبول دارید ؟؟

آیا حاضر هستید که اصل ولادت حکیم بن حزامه در کعبه را به بهانه این سوالات عوامانه ، منکر شوید ؟؟

آیا حذف این فضیلت برای حکیم بن حزام نیز رواست یا فقط این دشمنی ها مخصوص علی بن ابیطالب علیه السلام است ؟؟!!

قطعا دشمنی با امیرالمومنین علیه السلام – که مخالفان امروزی شیعه داعیه دار آن هستند – امری است قدیم از زمان بعثت پیامبر اکرم به نبوت !!!

وقتی خلفای 3 گانه به راحتی آمدند و همه نصوص قرآنی و روایی را که خلافت منصوص امیرالمومنین علیه السلام را اثبات می کرد را فراموش کردند ، در زمان ما نیز پیروان و محبین و تابعین آنان نیز فضایل امیرالمومنین علیه السلام را نقض می کنند !!

ولی خداوند نور خویش را حفظ می کند و سیاهی بر چهره اتباع شیطان خواهد ماند .

" یریدون لیطفوا نور الله بافواههم والله متم نوره ولو کره الکافرون "

العبد الاحقر – مقداد العلوی

آيا قضيه ولادت امام علي عليه السلام در كعبه در تاريخ آمده است

چگونه ممكن است هنگام ولادت علي ابن ابيطالب ديوار كعبه شكافته شده باشد، در حاليكه در منابع تاريخي نيز چنين چيزي وجود ندارد.

پاسخ :

به نقل مورخان و محدثان مشهور ولادت امام علي ـ عليه السلام ـ در سيزدهم رجب سي سال بعد از عام الفيل در درون خانه كعبه روي داده است و جريان از اين قرار است كه: «يزيد بن قعنب گويد: من و عباس بن عبدالمطلب و گروهي از خاندان عبدالعزي در برابر خانه خدا نشسته بوديم كه ناگهان ديديم فاطمه بنت اسد، مادر اميرمؤمنان ـ عليه‎ السلام ـ كه به آن حضرت حامله بود و نُه ماه از مدت حملش مي گذشت و دچار درد زايمان شده بود وارد شد و به درگاه خداوند عرض كرد: پروردگارا!‌من به تو و پيامبران و كتاب هايي كه از جانب تو فرستاده شده اند ايمان دارم و سخن جدم ابراهيم خليل را تصديق مي كنم و باور دارم كه او اين خانه‌والا را بنا كرده و به حق اين فرزندي كه در شكم دارم سوگند مي دهم كه وضع حمل مرا آسان كني.

يزيد بن قعنب مي گويد: در اين هنگام ديدم ديوار پشت كعبه شكافت و فاطمه وارد كعبه شد و از چشمان ما ناپديد گشت و ديوار به هم چسبيد. برخاستيم كه قفل در خانه‌كعبه را باز كنيم، قفل باز نشد، دانستيم كه اين رويداد به فرمان خدا رخ داده است. پس از چهار روز كه گذشت فاطمه از خانه‌كعبه بيرون آمد و نوزادش اميرمؤمنان ـ عليه‎ السلام ـ را روي دست داشت و گفت: من بر زنان گذشته تاريخ برتري يافته ام زيرا آسيه دختر مزاحم، خدا را به صورت پنهاني در جايي عبادت مي كرد كه عبادت خدا در آنجا جز از روي ناچاري سزاوار نبود، و مريم دختر عمران آن شاخه خشكيده خرما را با دستش تكان داد تا آنكه خرمايي تازه از آن فرو ريخت و خورد. ولي من وارد خانه خدا شدم و از ميوه ها و نعمتهاي بهشتي خوردم و وقتي خواستم خارج شوم هاتفي به من گفت: فاطمه! او را علي نام بگذار، چرا كه او بلند مرتبه است و خداوند علي اعلي مي گويد نام او را از نام خودم مشتق ساختم و او را به آداب و اخلاق خودم تربيت كردم و از علوم پيچيده خود آگاهش نمودم او كسي است كه بت ها را در خانه من مي شكند و بر بام خانه ام اذان مي گويد و مرا به مجد و بزرگواري ياد مي كند. خوشا به حال كسي كه او را دوست بدارد و از او فرمان برد و واي بر كسي كه او را دشمن بدارد و فرمانش نبرد.[1]»

شايان ذكر است كه: اين رويداد با اندكي تفاوت در منابع بسياري ذكر شده است و از شگفتي هاي اين واقعه مهم تاريخي اين است كه فاطمه نه از درب خانه بلكه با شكافته شدن ديوار آن وارد كعبه گرديد تا اين رويداد عجيب دليل و برهاني روشن تر بر معجزه باشد و آيندگان نتوانند آن را پديده اي تصادفي و اتفاقي قلمداد كنند و جالب اين است كه پس از گذشت قرن ها از آن رويداد مهم و تجديد ساختمان كعبه و تعمير آن و پر كردن جاي شكاف با نقره، هنوز هم اثر شكاف بر ديوار خانه، خود را نمايان مي سازد.[2]

«ولادت امام علي ـ عليه‎ السلام ـ در كتب اهل سنت»

1. حافظ ابو عبدالله محمد بن عبدالله، معروف به حاكم نيشابوري، كه همه بزرگان اهل سنت او را مورد اعتماد و استناد دانسته اند در كتاب بسيار معروفش، «مستدرك صحيحين» مي گويد: روايات متواتر است كه فاطمه بنت اسد، اميرمؤمنان علي بن ابي طالب ـ كرّم الله ـ وجهه، را در خانه كعبه به دنيا آورده است.[3]

2. شاه ولي الله احمد بن عبدالرحيم دهلوي، محدث متعصب اهل سنت، در كتاب «ازاله الخفا» مي نويسد: «بي گمان روايات متواتر است در اين كه فاطمه بنت اسد، اميرالمومنين علي بن ابي طالب را در درون كعبه به دنيا آورد، بدون ترديد او در روز جمعه سيزدهم رجب، سي سال بعد از عام الفيل، در خانه كعبه به دنيا آمده است، و هرگز پيش از او يا بعد از او كسي در خانه‌كعبه زاده نشده است.»[4]

3. شهاب الدين ابوالثنا، سيد محمود آلوسي، صاحب تفسير آلوسي، در شرح بر قصيده عينيه عبدالباقي افندي عمري مي نويسد: ولادت اميرمؤمنان كرم الله وجهه در درون كعبه، در سراسر دنيا مشهور است و در كتابهاي هر دو فرقه شيعه و سني روايت شده است، و هرگز در مورد غير ايشان چنين فضيلتي ثابت نشده است.[5]

4. نورالدين علي بن محمد بن صباغ مكي، از دانشمندان معروف اهل سنت، مشهور به ابن صباغ مالكي در كتاب «الفصول المهمّه» با سلسله سند از ابن مغازلي، از امام سجاد ـ عليه‎ السلام ـ مبني بر ولادت امام علي ـ عليه‎ السلام ـ در درون خانه كعبه نقل كرده است كه: پيش از او كسي در بيت الله الحرام متولد نشد، و اين برتري ويژه اوست از سوي خداوند براي ابراز كرامت و شرافت و شكوهمندي او[6]»

منابعي از اهل سنت كه به طور صريح به شكافته شدن ديوار كعبه اشاره كرده اند:

1. محمد شريف خان شيرواني در كتاب «چوتهي كتاب» به ولادت امام علي ـ عليه‎ السلام ـ در درون كعبه و شكافته شدن ديوار كعبه و شنيده شدن صداي هاتف غيبي تصريح كرده است.[7]

2. مولوي حافظ حكيم ظهير احمد سهسواني در كتاب «ظهير البشر» در احوال و فضائل ائمه مي نويسد:

«چون خداوند اراده نمود كه شرفي بر شرفهاي كعبه بيفزايد، ديوار كعبه را بشكافت و فاطمه بنت اسد را به درون كعبه فرا خواند و فاطمه فرزندش علي را در درون كعبه به دنيا آورد.»[8]

3. علامه حسن بن امان الله مولوي عظيم آبادي هندي، دركتاب تجهيز الجيش جريان ولادت امام علي ـ عليه‎ السلام ـ را طبق روايت «بشائر المصطفي» از يزيد بن قعنب نقل كرده است.»[9]

4. دكتر محمد شاه قادري، دانشمند و پزشك نامي سرزمين لاهور، در كتاب «مصباح المقربين» تصريح مي كند كه اميرمؤمنان در درون كعبه متولد شد و تصريح مي كند كه ما در آنجناب در حال طواف كعبه بود كه او را درد زايمان گرفت، ديوار كعبه شكافته شد و فاطمه بنت اسد به درون كعبه فرا خوانده شد، سپس تأكيد مي كند كه هرگز چنين شرف و فضيلتي به جز اميرمؤمنان براي احدي نصيب و ميسر نشده است...[10]

نتيجه گيري:

با بررسي متون تاريخي به اين نتيجه مي رسيم كه جريان ولادت امام علي ـ عليه‎ السلام ـ و شكافته شدن ديوار كعبه در منابع متعددي از اهل سنت به آن اشاره شده است كه براي نمونه به شماري از آنها اشاره كرديم.

آيا روايت معتبري مبني بر ولادت امير مؤمنان (ع) در كعبه وجود دارد ؟

ولادت امير مؤمنان عليه السلام در كعبه از ديدگاه شيعيان قطعي و متواتر است ، و اين كه كسي غير از آن حضرت در داخل خانه كعبه به دنيا نيامده نيز اجماعي است .

شيخ مفيد رضوان الله تعالي عليه در اين باره مي‌نويسد :

ولد بمكة في البيت الحرام يوم الجمعة الثالث عشر من رجب سنة ثلاثين من عام الفيل ، ولم يولد قبله ولا بعده مولود في بيت الله تعالى سواه إكراما من الله تعالى له بذلك وإجلالا لمحله في التعظيم .

حضرت امير المؤمنين علي بن ابى طالب عليه السّلام در روز جمعه سيزدهم ماه رجب پس از سى سال از عام الفيل در خانه خدا در شهر مكه به دنيا آمد ، نه پيش از وى كسى در خانه خدا به دنيا آمده و نه بعد از آن حضرت. تولد امير مؤمنان عليه السّلام در خانه خداوند فضيلت و شرافتى است كه پروردگار بزرگ براي بزرگداشت مقام و منزلتش به آن حضرت اختصاص داده است .

الشيخ المفيد ، أبي عبد الله محمد بن محمد بن النعمان العكبري البغدادي (متوفاي413هـ) ، الإرشاد في معرفة حجج الله علي العباد ، ج 1 ، ص 5 ، تحقيق : مؤسسة آل البيت عليهم السلام لتحقيق التراث ، ناشر : دار المفيد للطباعة والنشر والتوزيع - بيروت ، الطبعة : الثانية ، 1414هـ - 1993 م

ولادت امام علي عليه السلام در كعبه از ديدگاه اهل سنت :

از ديدگاه علماي اهل سنت نيز ، ولادت آن حضرت قطعي است ؛ حتي برخي از آن‌ها ادعاي تواتر نيز كرده‌اند كه به نام چند تن از آن‌ها اشاره مي‌كنيم :

1 . حاكم نيشابوري (405هـ) :

فقد تواترت الأخبار أن فاطمة بنت أسد ولدت أمير المؤمنين علي بن أبي طالب كرم الله وجهه في جوف الكعبة .

روايات متواترى وارد شده كه فاطمه بنت اسد ، اميرمؤمنان على بن ابى طالب - كرم الله وجهه - را در داخل كعبه به دنيا آورده است .

النيسابوري ، محمد بن عبدالله أبو عبدالله الحاكم (متوفاي405 هـ) ، المستدرك على الصحيحين ، ج 3 ، ص 550 ، تحقيق : مصطفى عبد القادر عطا ، ناشر : دار الكتب العلمية - بيروت ، الطبعة : الأولى ، 1411هـ - 1990م .

ترجمه حاكم نيشابوري :

ذهبي در باره او مي‌نويسد :

الحاكم الحافظ الكبير امام المحدثين ... ناظر الدارقطني فرضيه وهو ثقة واسع العلم بلغت تصانيفه قريبا من خمس مائة جزء .

حاكم ، حافظ بزرگ و پيشواي محدثان است . دار قطني با او مناظره‌اي داشت كه او را پسنديد ، او مورد اعتماد و داراي علم بسيار است ، نوشته‌ها و آثار او نزديك به پانصد جلد مي‌شود .

الذهبي ، شمس الدين محمد بن أحمد بن عثمان ، تذكرة الحفاظ ، ج 3 ، ص 1039 ـ 1040 ، ناشر : دار الكتب العلمية - بيروت ، الأولى .

سيوطي مي‌نويسد :

الحاكم الحافظ الكبير إمام المحدثين أبو عبد الله محمد بن عبد الله محمد بن حمدويه بن نعيم الضبي الطهماني النيسابوري ... وكان إمام عصره في الحديث العارف به حق معرفته صالحا ثقة .

حاكم ، حافظ بزرگ و پيشواي محدثان است ... او در زمان خود پيشواي علم حديث و آن چنان كه شايسته بود‌، با علم حديث آشنائي داشت ، درستكار و قابل اعتماد بود .

السيوطي ، جلال الدين عبد الرحمن بن أبي بكر (متوفاي911هـ) ، طبقات الحفاظ ، ج 1 ، ص410 ـ 411 ، ناشر : دار الكتب العلمية - بيروت ، الطبعة : الأولى ، 1403هـ .

أبو اسحاق شيرازي ، حاكم را اين گونه معرفي مي‌كند :

هو أبو عبد الله محمد بن عبد الله بن محمد النيسابوري المعروف بالحاكم صاحب المستدرك وتاريخ نيسابور وفضائل الشافعي وكان فقيها حافظا ثقة عليا لكنه يفضل علي بن أبي طالب على عثمان رضي الله عنهما انتهت إليه رياسة أهل الحديث طلب العلم في صغره ورحل إلى الحجاز والعراق مرتين وروي عن خلائق عظيمة قال الأسنوي ويزيد على الفيء شيخ وتفقه علي أبي الوليد النيسابوري وأبي علي بن أبي هريرة وأبي سهل الصعلوكي وانتفع به أئمة كثيرون منهم البيهقي قال عبد الغافر كان الحاكم إمام أهل الحديث في عصره وبيته بيت الصلاح والورع واختص بصحبته إمام وقته أبي بكر الصيغي وكان يراجع الحاكم في الجرح والتعديل .

محمد بن عبد الله ... نيشابوري مشهور به حاكم صاحب كتاب المستدرك ، تاريخ نيشابور و فضائل شافعي ، فقيه ، حافظ ، قابل اعتماد و بلند مرتبه بود ؛ وي علي بن أبي طالب را از عثمان برتر مي‌دانست . رياست اهل حديث به او مي‌رسد . تحصيل دانش را از كودكي آغاز و دو بار به حجاز و عراق مسافرت كرد . از افراد زيادي روايت نقل كرده است ... و بزرگان زيادي ؛ از جمله بيهقي از او كسب دانش كرده‌اند . عبد الغافر مي‌گويد : حاكم پيشواي اهل حديث در زمان خود بود و خانه او خانه درستكاري و پرهيزگاري بود ، أبو بكر صيغي كه پيشواي زمان خود بود ، همواره در كنار حاكم بود و در جرح و تعديل روات به او مراجعه مي‌كرد .

الشيرازي ، إبراهيم بن علي بن يوسف أبو إسحاق (متوفاي476هـ) ، طبقات الفقهاء ، ج 1 ، ص 222 ، تحقيق : خليل الميس ، ناشر : دار القلم - بيروت .

ابن خلكان مي‌نويسد :

الحاكم النيسابوري الحافظ المعروف بابن البيع إمام أهل الحديث في عصره والمؤلف فيه الكتب التي لم يسبق إلى مثلها كان عالما عارفا واسع العلم .

حاكم نيشابوري حافظ (كسي كه بيش از صد هزار حديث حفظ است) مشهور به ابن البيع ، پيشواي اهل حديث در زمان خود بود و كتاب‌هايي در علم حديث نوشت كه كسي پيش از او همانندش را ننوشته بود ، او دانشمند ، عارف و داراي دانش بسيار بود .

إبن خلكان ، أبو العباس شمس الدين أحمد بن محمد بن أبي بكر (متوفاي681هـ) ، وفيات الأعيان وأنباء أبناء الزمان ، ج 4 ، ص 280 ، تحقيق : احسان عباس ، ناشر : دار الثقافة - لبنان .

أبو الفداء در تاريخش مي‌نويسد :

وفيها توفي الحافظ محمد بن عبد الله بن محمد بن حمدويه بن نعيم الضبي الطهماني، المعروف بالحاكم النيسابوري إِمام أهل الحديث في عصره ، والمؤلف فيه الكتب التي لم يسبق إِلى مثلها ، سافر في طلب الحديث، وبلغت عدة شيوخه نحو ألفين، وصنف عدة مصنفات ... .

در آن سال (455هـ) حافظ محمد بن عبد الله ... مشهور به حاكم نيشابوري از دنيا رفت ، او پيشواي اهل حديث در زمان خود بود و كتاب‌هايي در علم حديث نوشت كه كسي همانند آن‌ها را پيش از او ننوشته بود ، براي يادگيري حديث مسافرت مي‌كرد ، اساتيد او نزديك به دو هزار نفر بودند ، كتاب‌هاي بسياري نوشت ... .

أبو الفداء عماد الدين إسماعيل بن علي (متوفاي732هـ) ، المختصر في أخبار البشر ، ج 1 ، ص 247 .

با توجه به جايگاهي كه حاكم نيشابوري در ميان علماي اهل سنت دارد ، اگر غير از سخن و اعتراف او به تواتر ولادت امير مؤمنان عليه السلام ، هيچ دليل ديگري وجود نداشت ، براي حق جويان كفايت مي‌كرد، ولي بازهم جهت تاكيد و تقويت موضوع سخنان و اعترافات ديگر علماي اهل سنت را نيز مطرح مي‌كنيم .

2 . شاه ولي الله دهلوي (متوفاي 1176هـ) :

وي در كتاب ازالة الخفاء عن خلافة الخلفاء در مناقب امير مؤمنان عليه السلام مي‌نويسد :

و از مناقب وي رضي الله عنه كه در حين ولادت او ظاهر شد يكي آن است كه در جوف كعبه معظمه تولد يافت .

دهلوي ، شاه ولى الله مشهور به محدث هند (متوفاي 1180هـ) ، إزالة الخفاء عن خلافة الخلفاء ، ج 4 ، باب : اما مآثر اميرالمؤمنين وامام اشجعين اسد الله الغالب علي بن ابي طالب رضي الله عنه ، تصحيح و مراجعه: سيد جمال الدين هروى .

ترجمه دهلوي :

عظيم آبادي در باره او و كتابش مي‌نويسد :

وقد بسط الكلام فيما يتعلق بالخلافة الذي لا مزيد عليه الشيخ الأجل المحدث ولي الله الدهلوي في إزالة الخفاء عن خلافة الخلفاء وهو كتاب لم يؤلف مثله في هذا الباب .

شيخ بزرگوار ، محدث ولي الله دهلوي در كتاب ازالة الخفاء عن خلافة‌الخلفا به صورت گسترده سخن گفته است كه بيش از آنچه او گفته نمي‌توان در اين باره سخن گفت . اين كتابي است كه همانند آن در اين باره نوشته نشده است .

العظيم آبادي ، محمد شمس الحق (متوفاي1329هـ) ، عون المعبود شرح سنن أبي داود ، ج 12 ، ص 253 ، ناشر : دار الكتب العلمية - بيروت ، الطبعة : الثانية ، 1995م .

جمال الدين قاسمي همواره در هنگام نقل سخن دهلوي از او با عناوين «الإمام ، العارف ، الكبير ، العلامه و ... » ياد مي‌كند .

قال الإمام العارف الكبير الشيخ أحمد المعروف بشاه ولي الله الدهلوي قدس الله سره في كتابه «حجة الله البالغة»

قال الإمام العلامة ولي الله الدهلوي في «الحجة البالغة» .

القاسمي ، محمد جمال الدين (متوفاي1332هـ) ، قواعد التحديث من فنون مصطلح الحديث ، ج 1 ، ص 239 و ج 1 ص 323 ، ناشر : دار الكتب العلمية - بيروت ، الطبعة : الأولى ، 1399هـ - 1979م .

الكوكب الديار الهندية الشاه ولي الله أحمد بن عبد الرحيم الدهلوي الهندي رحمة الله المولود سنة 1110 والمتوفى بدهلي سنة 1176 كان هذا الرجل من أفراد المتأخرين علما وعملا وشهرة أحيا الله به وبأولاده وأولاد بنته وتلاميذهم الحديث والسنة بالهند بعد مواتهما وعلى كتبه وأسانيده المدار في تلك الديار .

ستاره درخشان سرزمين هند ، شاه ولي الله دهلوي هندي ، در سال 1110 متولد و در سال 1176 در دهلي از دنيا رفت . اين مرد از علماي متأخر است كه در علم و عمل و شهرت داشت ، خداوند به وسيله او ، فرزندان و نوادگان دختري و شاگردانش ، علم حديث را در سرزمين هند احياء كرد ، بر كتاب‌ها و اسناد او اين ديار مي‌چرخيد .

الكتاني ، عبد الحي بن عبد الكبير (متوفاي1383هـ) ، فهرس الفهارس والأثبات ومعجم المعاجم والمسلسلات ، ج 1 ، ص 178 ، تحقيق : د. إحسان عباس ، ناشر : دار العربي الاسلامي - بيروت/ لبنان ، الطبعة : الثانية ، 1402هـ1982م .

3 . سبط ابن جوزي(متوفاي 654هـ) :

وروي أن فاطمة بنت أسد كانت تطوف بالبيت وهي حامل بعلي (ع) فضربها الطلق ففتح لها باب الكعبة فدخلت فوضتعه فيها .

روايت شده است كه فاطمه بنت أسد ، در حالي كه باردار بود ، خانه خدا را طواف مي‌كرد ، درد زايمان او را فراگرفت ، در خانه كعبه به روي او باز شد ، پس داخل خانه كعبه شد و فرزندش را به دنيا آ‌ورد .

سبط بن الجوزي الحنفي ، شمس الدين أبوالمظفر يوسف بن فرغلي بن عبد الله البغدادي ، تذكرة الخواص ، ص 20 ، ناشر : مؤسسة أهل البيت ـ بيروت ، 1401هـ ـ 1981م .

ترجمه سبط بن جوزي :

شمس الدين ذهبي در باره او مي‌گويد:

يوسف بن قُزْغْلي بن عبد الله . الإمام ، الواعظ ، المؤرخ شمس الدين ، أبو المظفر التركي ، ثم البغدادي العوني الحنفي . سِبْط الإمام جمال الدين أبي الفرج ابن الجوزي ؛ نزيل دمشق . وُلِد سنة إحدى وثمانين وخمسمائة ... وكان إماما ، فقيها ، واعظا ، وحيدا في الوعظ ، علاّمةً في التاريخ والسير ، وافر الحرمة ، محبباً إلى الناس ... ودرّس بالشبلية مدة ، وبالمدرسة البدرية التي قبالة الشبلية . وكان فاضلا عالما ، ظريفا ، منقطعا ، منكرا ، على أرباب الدول ما هم عليه من المنكرات ، متواضعا صاحب قبول تام .

يوسف بن قُزعلي حنفي ، پيشوا ، فقيه ،تاريخ دان و در سخنوري يگانه بود‌، در دانش تاريخ و سرگذشتها‌علامه و در نزد مردم بسيار قابل احترام و محبوب بود . مدتي در شبليه و مدرسه بدريه تدريس مي‌كرد ، او فاضل ، دانشمند و نكته سنج بود و با دولتمرداني كه كارهاي ناپسندي مي‌كردند مخالفت مي‌كرد متواضع و فروتن بود و همگان او را قبول داشتند .

الذهبي ، شمس الدين محمد بن أحمد بن عثمان بن قايماز ، تاريخ الإسلام ووفيات المشاهير والأعلام ، ج 48 ، ص 183، تحقيق : د. عمر عبد السلام تدمرى ، ناشر : دار الكتاب العربي - لبنان/ بيروت ، الطبعة : الأولى ، 1407هـ - 1987م .

أبو محمد يافعي (متوفاي768هـ) در باره او مي‌نويسد :

العلامة الواعظ المورخ شمس الدين أبو المظفر يوسف التركي ثم البغدادي المعروف بابن الحوزي سبط الشيخ جمال الدين أبي الفرج ابن الجوزي أسمعه جده منه ومن جماعة وقدم دمشق سنة بضع وست مائة فوعظ بها وحصل له القبول العظيم للطف شمائله وعذوبة وعظه .

سخنور بود ودانش فراوان داشت و آگاه به سر گذشتها بود، در شهر دمشق مردم را موعظه مي كرد و چون چهره و سخنش جذاب بود ، مورد قبول و پذيرش عموم قرار گرفت ... .

اليافعي ، أبو محمد عبد الله بن أسعد بن علي بن سليمان ، مرآة الجنان وعبرة اليقظان ، ج 4 ، ص 136 ، ناشر : دار الكتاب الإسلامي - القاهرة - 1413هـ - 1993م .

قطب الدين اليونيني (متوفاي726هـ) در باره او مي‌نويسد :

وكان أوحد زمانه في الوعظ حسن الإيراد ترق لرؤيته القلوب وتذرف لسماع كلامه العيون وتفرد بهذا الفن وحصل له فيه القبول التام وفاق فيه من عاصره وكثيراً ممن تقدمه حتى أنه كان يتكلم في المجلس الكلمات اليسيرة المعدودة أو ينشد البيت الواحد من الشعر فيحصل لأهل المجلس من الخشوع والاضطراب والبكاء ما لا مزيد عليه فيقتصر على ذلك القدر اليسير وينزل فكانت مجالسه نزهة القلوب و الأبصار يحضرها الصلحاء والعلماء والملوك والأمراء والوزراء وغيرهم ولا يخلو المجلس من جماعة يتوبون ويرجعون إلى الله تعالى .

در وعظ و سخنراني در زمان خودش منحصر به فرد بود ، با ديدنش رقت قلب براي بيننده ايجاد مي‌شد و با شنيدن سخنش اشك‌ها جاري مي شد ، مورد قبول عموم بود ، گاهي در مجلسي كلماتي اندك و يا شعري مي خواند همه حاضران را به گريه مي انداخت . در مجلس وي همواره دانشمندان و اميران و وزيران و غير آنان حضور مي يافتند ، و هيچگاه نمي شد كه بدون توبه كسي از مجلسش خارج شود .

اليونيني ، قطب الدين أبو الفتح موسى بن محمد ، ذيل مرآة الزمان ، ج 1 ، ص 15 .

العكري الحنبلي (متوفاي1089هـ) در باره او مي‌نويسد :

سبط ابن الجوزي العلامة الواعظ المؤرخ شمس الدين أبو المظفر يوسف بن فرغلي التركي ثم البغدادي الهبيري الحنفي سبط الشيخ أبي الفرج بن الجوزي أسمعه جده منه ومن ابن كليب وجماعة وقدم دمشق سنة بضع وستمائة فوعظ بها وحصل له القبول العظيم للطف شمائله وعذوبة وعظه ... ولو لم يكن له إلا كتابه مرآة الزمان لكفاه شرفا .

العكري الحنبلي ، عبد الحي بن أحمد بن محمد ، شذرات الذهب في أخبار من ذهب ، ج 5 ، ص 266 ، تحقيق : عبد القادر الأرنؤوط، محمود الأرناؤوط ، ناشر : دار بن كثير - دمشق ، الطبعة الأولي ، 1406هـ .

4 . مسعودي (متوفاي346هـ) :

علي بن الحسين مسعودي ، مورخ و اديب مشهور شافعي مذهب در باره ولادت امير مؤمنان عليه السلام در خانه كعبه مي‌فرمايد :

وكان مولده في الكَعبة .

محل تولد علي عليه السلام ، خانه كعبه است .

المسعودي ، أبو الحسن على بن الحسين بن على (متوفاي346هـ) ، مروج الذهب ، ج 1 ، ص 313 .

ترجمه مسعودي :

ياقوت حموي او را از ادبا و از نوادگان عبد الله بن مسعود ، صحابي مشهور رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلم مي‌داند :

علي بن الحسين بن علي المسعودي المؤرخ أبو الحسن من ولد عبد الله بن مسعود صاحب النبي صلى الله عليه .

الحموي ، أبو عبد الله ياقوت بن عبد الله الرومي (متوفاي626هـ) ، معجم الأدباء أو إرشاد الأريب إلى معرفة الأديب ، ج 4 ، ص 48 ، رقم : 567 ، ناشر : دار الكتب العلمية - بيروت ، الطبعة : الأولى ، 1411 هـ - 1991م .

تاج الدين سبكي نام مسعودي را در زمره علماي شافعي آورده و او را مورخ ، صاحب فتوا و علامه مي‌داند :

على بن الحسين بن على المسعودى صاحب التواريخ كتاب مروج الذهب فى أخبار الدنيا وكتاب ذخائر العلوم وكتاب الاستذكار لما مر من الأعصار وكتاب التاريخ فى أخبار الأمم وكتاب أخبار الخوارج وكتاب المقالات فى أصول الديانات وكتاب الرسائل وغير ذلك . قيل إنه من ذرية عبد الله بن مسعود رضى الله عنه أصله من بغداد وأقام بها زمانا وبمصر أكثر وكان أخباريا مفتيا علامة صاحب ملح وغرائب .

علي بن الحسين المسعودي ، صاحب كتاب‌هاي تاريخي مروج الذهب ... و ديگر كتاب‌ها است . گفته شده كه او از فرزندان عبد الله بن مسعود بوده است ، اصالتاً‌اهل بغداد و زماني در آن جا و بيشتر در مصر ساكن بوده ، او اخباري ، داراي فتوا ، دانشمند و ... بود .

السبكي ، تاج الدين بن علي بن عبد الكافي (متوفاي771هـ) ، طبقات الشافعية الكبرى ، ج 3 ، ص 456 ، تحقيق : د. محمود محمد الطناحي د.عبد الفتاح محمد الحلو ، ناشر : هجر للطباعة والنشر والتوزيع - 1413هـ ، الطبعة : الثانية .

و عليمي حنبلي در باره او مي‌نويسد :

علي بن الحسين بن علي أبو الحسن المسعودي من أعلام التاريخ ومن مشاهير الرحالين ومن الباحثين المقدرين من أهل بغداد أقام بمصر وتوفي فيها عام 346 ه له مؤلفات عديدة منها مروج الذهب وأخبار الزمان وغير ذلك من المؤلفات القيمة .

علي بن الحسين المسعودي ، از بزرگان تاريخ و از مشهورترين كساني است كه براي جمع آوري حديث مسافرت مي‌كرد ... كتاب‌هاي متعددي نوشت كه از جمله آن‌ها مروج الذهب و اخبار الزمان و كتاب‌هاي با ارزش ديگري است .

العليمي ، مجير الدين الحنبلي (متوفاي927هـ ) ، الأنس الجليل بتاريخ القدس والخليل ، ج 1 ، ص 11 ، تحقيق : عدنان يونس عبد المجيد نباتة ، ناشر : مكتبة دنديس - عمان - 1420هـ- 1999م .

عكري حنبلي در باره مسعودي مي نويسد:

وفيها المسعودي المؤرخ صاحب مروج الذهب وهو أبو الحسن علي بن أبي الحسن رحل وطوف في البلاد وحقق من التاريخ مالم يحققه غيره وصنف في أصول الدين وغيرها من الفنون .

در آن سال (345هـ) مسعودي مورخ ، صاحب كتاب مروج الذهب ازدنيا رفت . او أبو الحسن علي بن أبي الحس بود ، به شهرهاي گوناگون مسافرت مي‌كرد ، آن قدر كه او در تاريخ تحقيق كرده ديگران تحقيق نكرده‌‌اند ، در اصول دين و ديگر علوم كتاب نوشته‌است .

العكري الحنبلي ، عبد الحي بن أحمد بن محمد (متوفاي1089هـ) ، شذرات الذهب في أخبار من ذهب ، ج 2 ، ص 371 ، تحقيق : عبد القادر الأرنؤوط، محمود الأرناؤوط ، ناشر : دار بن كثير - دمشق ، الطبعة : الأولي ، 1406هـ .

5. گنجي شافعي (متوفاي 658هـ) :

گنجي شافعي در كفاية‌الطالب مي نويسد :

«ولد أمير المؤمنين علي بن أبي طالب بمكة في بيت الله الحرام ليلة الجمعة لثلاث عشرة ليلة خلت من رجب سنة ثلاثين من عام الفيل ولم يولد قبله ولا بعده مولود في بيت الله الحرام سواه إكراما له بذلك ، وإجلالا لمحله في التعظيم .

امير مؤمنان عليه السلام شب جمعه سيزده رجب ، سال سيم بعد از واقعه عام الفيل در داخل خانه خدا به دنيا آمد . كسي پيش از آن حضرت و بعد از آن در داخل خانه كعبه به دنيا نيامده است و اين از فضائل اختصاصي آن حضرت است كه خداوند به جهت بزرگداشت مقام او عطا كرده است .

الگنجي الشافعي ، أبي عبد الله محمد بن يوسف بن محمد القرشي ، كفاية‌الطالب في مناقب علي بن أبي طالب ، ص407 ، الباب السابع في مولده عليه السلام ، ناشر : دار أحياء تراث اهل البيت (ع) ، طهران ، الطبعة‌الثالثة ، 1404هـ ، 1362 ش .

ترجمه گنجي شافعي :

ابن خلكان در ترجمه او مي‌نويسد :

الفخر الكنجي محمد بن يوسف بن محمد بن الفخر الكنجي نزيل دمشق عني بالحديث وسمع ورحل وحصل كان إماما محدثا .

محمد بن يوسف گنجي ... ساكن دمشق بود ، به علم حديث اعتنا مي‌كرد ، براي يادگيري آن از ديگران مي‌شنيد ، وبراي دانش بيشتر مسافرت مي‌كرد ، او پيشوا و محدث بود .

الصفدي ، صلاح الدين خليل بن أيبك (متوفاي764هـ) ، الوافي بالوفيات ، ج 5 ، ص 148 ، تحقيق : أحمد الأرناؤوط وتركي مصطفى ، ناشر : دار إحياء التراث - بيروت - 1420هـ- 2000م .

يونيني نيز او را اين گونه معرفي مي‌كند :

الفخر محمد بن يوسف الكنجي كان رجلاً فاضلاً أديباً وله نظم حسن .

محمد بن يوسف گنجي ، مردي دانشمند و اديب بود و شعرهاي زيبايي مي‌سرود .

اليونيني ، قطب الدين أبو الفتح موسى بن محمد (متوفاي726 هـ) ، ذيل مرآة الزمان ، ج 1 ، ص 148 .

حاجي خليفه ، او را «الشيخ الحافظ» معرفي مي‌كند :

كفاية الطالب في مناقب على بن أبى طالب للشيخ الحافظ أبى عبد الله محمد بن يوسف بن محمد الكنجى الشافعي .

كفاية الطالب در مناقب علي بن أبي طالب ، نوشته شيخ و حافظ (كسي كه بيش از صد هزار حديث حفظ است) أبو عبد الله محمد بن يوسف گنجي شافعي است .

حاجي خليفه ، مصطفى بن عبدالله القسطنطيني الرومي الحنفي (متوفاي1067هـ) ، كشف الظنون عن أسامي الكتب والفنون ، ج 2 ، ص 1497 ، ناشر : دار الكتب العلمية - بيروت – 1413هـ - 1992م .

6 . ابن صباغ المالكي (855 هـ) :

ابن صباغ مالكي در الفصول المهمة مي‌نويسد :

ولد علي ( عليه السلام ) بمكة المشرفة بداخل البيت الحرام في يوم الجمعة الثالث عشر من شهر الله الأصم رجب الفرد سنة ثلاثين من عام الفيل قبل الهجرة بثلاث وعشرين سنة ، وقيل بخمس وعشرين ، وقبل المبعث باثني عشرة سنة ، وقيل بعشر سنين . ولم يولد في البيت الحرام قبله أحد سواه ، وهي فضيلة خصه الله تعالى بها إجلالا له وإعلاء لمرتبته وإظهارا لتكرمته .

على عليه السلام در مكه مشرفه در داخل بيت الحرام ( كعبه ) در روز جمعه سيزدهم ماه خدا يعنى ماه رجب سال سى ام عام الفيل و بيست و سه سال پيش از هجرت به دنيا آمد ... پيش از او هيچ كس در كعبه متولد نشد ، و اين فضيلتى است كه خداوند به جهت بزرگداشت و بالا بردن مقام و اظهار كرامت او مخصوص حضرتش گردانيده است .

ابن الصباغ ، علي بن محمد بن أحمد المالكي المكي (متوفاي855 هـ) الفصول المهمة في معرفة الأئمة ، ج 1 ، ص 171 ، تحقيق : سامي الغريري ، ناشر : دار الحديث للطباعة والنشر ـ قم ، الطبعة : الأولى ، 1422هـ .

ترجمه ابن صباغ :

علامه قندوزي در ينابيع المودة ، در مقدمه و پيش از نقل سخني از وي او را اين چنين مي‌ستايد :

وقال الشيخ المحدث الفقيه نور الدين علي بن محمد المالكي في كتابه : الفصول المهمة ... .

القندوزي الحنفي ، الشيخ سليمان بن إبراهيم (متوفاي1294هـ) ، ينابيع المودة لذوي القربى ، ج 3 ص 348 ، تحقيق سيد علي جمال أشرف الحسيني ، ناشر : دار الأسوة للطباعة والنشر ، الطبعة : الأولى ، 1416هـ .

سخاوي كه از شاگردان او است ، از استادش با اين تعابير ياد مي‌كند :

علي بن محمد بن أحمد بن عبد الله نور الدين الأسفاقسي الغزي الأصل المكي المالكي ويعرف بابن الصباغ . ولد من ذ الحجة سنة أربع وأربعين وثمانين وسبعمائة ونشأ بها فحفظ القرآن والرسالة في الفقه ابن مالك وعرضهما على الشريف الرحمن الفاسي وعبد الوهاب بن العفيف اليافعي والجمال ابن ظهير وقربيه أبي السعود النووي وعلي بن محمد بن أبي بكر الشيبي ومحمد ابن سليمان بن أبي بكر البكري ، وأجاز له وأخذ في الفقه عن أولهم والنحو عن الجلال عبد الواحد المرشدي وسمع على الزين المراغي سداسيات الرازي وكتب بخط الحسن وباشر الشهادة مع إشراف على نفسه لكنه كان ساكنا مع القول بأنه تاب وله مؤلفات منها الفصول المهمة لمعرفة الأئمة وهم اثنا عشر والعبر فيمن شفه النظر ، أجاز لي . ومات في ذي القعدة وخمسين ودفن بالمعلاة سامحه الله وإيانا .

علي بن محمد بن احمد ... اصالتاً اهل غزه ، مالكي مذهب و مشهور به ابن صباغ بود . در مكه رشد كرد و بزرگ شد ، قرآن را حافظ بود و رساله اي در فقه ابن مالك نوشت را بر شريف الرحمن فاسي و ... عرضه كرد ...

كتاب‌هاي زيادي ؛ از جمله الفصول المهمة لمعرفة‌الأئمه را نوشته است .

السخاوي ، شمس الدين محمد بن عبد الرحمن (متوفاي902هـ) ، الضوء اللامع لأهل القرن التاسع ، ج 5 ، ص 283 ، ناشر : منشورات دار مكتبة الحياة – بيروت .

اسماعيل باشا در باره او مي‌نويسد :

ابن الصباغ : علي بن محمد بن أحمد الصباغ نور الدين المكي المالكي السفاقسي الأصل المتوفى سنة 855 خمسين وخمسمائة له العبر فيمن سفه النظر . الفصول المهمة في معرفة الأئمة وفضلهم ومعرفة أولادهم ونسلهم .

ابن صباغ ، علي بن محمد ... مالكي مذهب و اصالتا اهل سفاقس بود ،‌در سال 855 از دنيا رفت و كتاب‌هاي «العبر فيمن سفه النظر» و «الفصول المهمه في معرفة الأئمه» از نوشته‌هاي او است .

البغدادي ، إسماعيل باشا (متوفاي1339هـ) ، هدية العارفين أسماء المؤلفين وآثار المصنفين ، ج 5 ، ص 732 ، ناشر : دار الكتب العلمية - بيروت – 1413هـ - 1992م .

7 . حلبي (متوفاي1044هـ) :

علي بن برهان الدين حلبي ، صاحب كتاب مشهور سيره حلبي ،‌بعد از سخني طولاني در باره علي عليه السلام ، به ولادت آن حضرت در داخل خانه كعبه استدلال مي‌كند :

لأنه ولد في الكعبة وعمره (يعني النبي) (ص) ثلاثون سنة .

زيرا آن حضرت در داخل خانه كعبه متولد شد و عمر رسول خدا در آن روز سي سال بود .

الحلبي ، علي بن برهان الدين (متوفاي1044هـ) ، السيرة الحلبية في سيرة الأمين المأمون ، ج 1 ، ص 226 ، ناشر : دار المعرفة - بيروت – 1400هـ .

آنچه ملاحظه نموديد اندكي است از اعترافات و سخنان ارباب حديث و دانش بود ، و براي اطلاع بيشتر در اين باره به كتاب شريف الغدير ، ج 6 و شرح احقاق الحق ، ج17 مراجعه فرماييد .

آيا حكيم بن حزام در خانه كعبه متولد شده است ؟

طبق اعتقاد شيعه و نيز برخي از علماي اهل سنت ؛ همانند ابن صباغ مالكي و گنجي شافعي ، هيچ كس غير از امير مؤمنان عليه السلام در داخل خانه كعبه به دنيا نيامده است و اين فضيلت بزرگ از امتيازات ويژه آن حضرت است ؛ اما متأسفانه تحريف گران تاريخ و دشمنان امير مؤمنان عليه السلام اين ويژگي را نيز همانند ديگر فضائل آن حضرت يا از اساس منكر شده‌و يا كسان ديگري را در آن شريك و سهيم كرده‌اند .

شايد بتوان ادعا كرد كه كمتر فضيلتي از فضائل اهل بيت رسول خدا صلي الله عليه وآله مانده است كه از دستبرد اين تحريف‌گران به دور مانده باشد و آن‌ها به نحوي آن را زير سؤال نبرده باشند . يكي از اين موارد ولادت آن حضرت در خانه كعبه است كه ادعا شده است غير از امير مؤمنان عليه السلام ، حكيم بن حزام نيز در خانه كعبه متولد شده است .

نخستين كسي كه اين مطلب را نقل كرده ، زبير بن بكار متوفاي 256هـ است و قبل از او در هيچ كتابي از كتاب‌هاي اهل سنت نقل نشده و بعد از او نيز هر كس نقل كرده ، از زبير بن بكار است .

وي در جمهرة نسب قريش مي‌نويسد :

حدثنا الزبير قال وحدثني مصعب بن عثمان قال : دخلت أم حكيم ابن حزام الكعبة مع نسوة من قريش ، وهي حامل بحكيم بن حزام ، فضربها المخاض في الكعبة ، فأتيت بنطح حيث أعجلها الولاد ، فولدت حكيم بن حزام في الكعبة على النطح .

مادر حكيم بن حزام به همراه زناني از قريش وارد كعبه شدند ، او كه باردار بود ناگهان درد زايمان او را فراگرفت و فرزندش را به دنيا آورد.

الزبير بن بكار بن عبد الله (متوفاى256هـ) جمهرة نسب قريش وأخبارها ، ج 1 ، ص 77 ،

زبير بن بكار اين روايت را از مصعب بن عثمان بن مصعب بن عروة بن الزبير بن العوام نقل مي‌كند كه مبتلا به چند اشكال است :

اولاً : مصعب بن عثمان مجهول است و در هيچ يك از كتاب‌هاي رجالي نامي از او برده نشده است ؛

ثانياً : روايت مرسل است ؛ چرا كه مصعب بن عثمان ، ده‌ها سال بعد از اين قضيه به دنيا آمده است ، چگونه مي‌تواند از اين قضيه خبر دهد ؟

ثالثاً : اين روايت از ساخته‌هاي خاندان زبير و به ويژه زبير بن بكار است كه به خاطر دشمني با خاندان اهل بيت عليهم السلام افسانه‌هاي بسياري ساخته‌‌اند كه از جمله آن‌ها همين قضيه است . اين مطلب را نيز به خاطر زير سؤال بردن فضائل اختصاصي امير مؤمنان عليه السلام جعل كرده‌اند .

از طرف ديگر حكيم بن حزام با خاندان زبير پسر عمو هستند ؛ چرا كه حكيم بن حزام بن خويلد بن أسد بن عبد العزي و خاندان زبير نيز به اسد بن عبد العزي مي‌رسند . اين احتمال وجود دارد كه خاندان زبير به خاطر دوستي عمو زاده خود ، اين مطلب را جعل كرده باشند .

مؤسسه تحقيقاتي حضرت ولي عصرعج

شکاف کعبه و ولادت امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) در خانه کعبه حکایت

خانه کعبه به دست حضرت آدم (ع) ساخته شد و سپس در طوفان نوح آسیب دید و به وسیلۀ ابراهیم خلیل (ع) تجدید بنا شد، حضرت علی (ع) در نهج البلاغه در این زمینه می فرماید: « آیا نمی‏بینید که خداوند مردم جهان را از زمان آدم تا به امروز به وسیلۀ قطعات سنگی امتحان کرده و آن را خانه محترم خود قرار داده، سپس به آدم و فرزندانش دستور داد که به گرد آن طواف کنند».

ابن شهرآشوب، از امیر المؤمنین (ع) روایت کرده است که در مورد معنای آیه: «إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ» در جواب مردی که پرسید: آیا کعبه اولین بیت است؟ حضرت فرموند: نه، قبل از کعبه خانه‏هایی دیگر نیز بوده، لیکن کعبه اولین خانه مبارکی است که برای مردم بنا نهاده شد. خانه‏ای که در آن هدایت و رحمت و برکت است و اولین کسی که آن را بنا نهاد ابراهیم بود، و بعد از او قومی از عرب جرهم آن را بنا کردند، و باز روزگار آن را ویران کرد، عمالقه برای بار سوم آن را بنا کردند، و برای نوبت چهارم، قریش آن را تجدید بنا نمودند.

بعد از آن که زمام امر کعبه به دست قصی بن کلاب، یکی از اجداد رسول خدا (ص) افتاد (یعنی قرن دوم قبل از هجرت) قصی آن را خراب کرد و از نو با استحکامی بیشتر بنا نمود و با چوب دوم (درختی شبیه به نخل) و کنده‏های نخل آن را پوشانید، و این بنا همچنان بر جای بود تا زمانی که عبد اللَّه زبیر در عهد یزید بن معاویه مسلط بر حجاز شد و یزید سرداری به نام حصین را برای ویران کردن آن فرستاد، و در اثر جنگ و سنگ های بزرگی که لشکر یزید با منجنیق به طرف شهر مکه‏ پرتاب می‏کردند، کعبه خراب شد و آتش‏هایی که باز با منجنیق به سوی شهر می‏ریختند، پرده کعبه و قسمتی از چوب های آن را سوزانید. بعد از آن که با مردن یزید جنگ تمام شد، عبد اللَّه بن زبیر به فکر افتاد، کعبه را خراب نموده بنای آن را تجدید کند، دستور داد گچی ممتاز از یمن آوردند، و آن را با گچ بنا نمود و حجر اسماعیل را جزء خانه کرد، و در کعبه را که قبلا در بلندی قرار داشت، تا روی زمین پائین آورد. و در برابر در قدیمی، دری دیگر کار گذاشت. تا مردم از یک در وارد شوند و از در دیگر خارج شوند و ارتفاع کعبه را 27 ذراع (تقریبا سیزده متر و نیم) قرار داد و چون از بنای آن فارغ شد، داخل و خارج آن را با مشک و عبیر معطر کرد، و آن را با جامه‏ای از ابریشم پوشانید، و در هفدهم رجب سال 64 هجری از این کار فارغ گردید.

و بعد از آن که عبد الملک مروان متولی امر خلافت شد، حجاج بن یوسف خانه‏ای را که عبد اللَّه بن زبیر ساخته بود خراب نموده به شکل قبلی‏اش برگرداند. حجاج دیوار کعبه را از طرف شمال شش ذراع و یک وجب خراب نموده و به اساس قریش رسید و بنای خود را از این سمت بر آن اساس نهاد، و باب شرقی کعبه را که ابن زبیر پائین آورده بود در همان جای قبلی آن (تقریبا یک متر و نیم یا دو متر بلندتر از کف) قرار داد و باب غربی را که عبد اللَّه اضافه کرده بود مسدود کرد، آن گاه زمین کعبه را با سنگ هایی که زیاد آمده بود فرش کرد.

وضع کعبه بدین منوال باقی بود، تا آن که سلطان سلیمان عثمانی در سال 960 روی کار آمد، سقف کعبه را تغییر داد و چون در سال هزار و صد و بیست و یک هجری احمد عثمانی متولی امر خلافت گردید، مرمت‏هایی در کعبه انجام داد، و هنگامی که سیل عظیم سال هزار و سی و نه بعضی از دیوارهای سمت شمال و شرق و غرب آن را خراب کرده بود، سلطان مراد چهارم، یکی از پادشاهان آل عثمان دستور داد آن را ترمیم کردند و کعبه دیگر تا به امروز دست کاری نشد‏.

در مورد ولادت حضرت علی (ع) در کعبه کسی آن را مورد تردید قرار نداده است و همه مسلمانان چه شیعه، چه اهل سنت این اعجاز را پذیرفتند و در منابع معتبر شیعی این گونه آمده است که یزید بن قعنب می گوید: من با عباس بن عبد المطلب و جمعی از عبد العزی برابر خانه کعبه نشسته بودیم که فاطمه بنت اسد مادر امیر المؤمنین (ع) که نه ماه به او آبستن بود آمد و درد زائیدن داشت؛ گفت خدایا من به تو ایمان دارم و بدان چه از نزد تو آمده است؛ از رسولان و کتاب ها مؤمن هستم و به سخن جدم ابراهیم خلیل (ع) تصدیق دارم و او است که این بیت عتیق را ساخته به حق آن که این خانه را ساخته و به حق مولودی که در شکم من است، این ولادت را بر من آسان کن، یزید بن قعنب می گوید: ما به چشم خود دیدیم که خانه خدا از پشت شکافت و فاطمه به درون آن رفت و از دیده ما نهان شد و دیوار به هم آمد و خواستیم قفل در خانه را بگشائیم، ولی گشوده نشد و دانستیم که این امر از طرف خدای عز و جل است و پس از چهار روز بیرون آمد و امیر المؤمنین را در دست داشت و سپس گفت من بر همه زنان گذشته فضیلت دارم؛ زیرا آسیه بنت مزاحم خدا را به نهانی پرستید؛ در آن جا که پرستش خدا خوب نبود جز از روی ناچاری، و مریم دختر عمران نخل خشک را به دست خود جنبانید تا از آن خرمای تازه چید و خورد و من در خانه محترم خدا وارد شدم و از میوه بهشت و بار و برگش خوردم و چون خواستم بیرون آیم یک هاتفی آواز داد ای فاطمه نام فرزندت را علی بگذار که او علی است و خدای اعلی می فرماید: من نام او را از نام خود گرفتم و به ادب خود تادیبش نمودم و غامض علم خود را به او آموختم و او است که بت‏ها را در خانه من می شکند و او است که در بام خانه‏ام اذان می گوید و مرا تقدیس و تمجید می کند خوشا به حال کسی که او را دوست دارد و فرمان بردار او است و بدا به حال کسی که او را دشمن دارد و نافرمانی او کند.

شيخ مفيد رضوان الله تعالي عليه در اين باره مي‌نويسد :

حضرت امير المؤمنين علي بن ابى طالب عليه السّلام در روز جمعه سيزدهم ماه رجب پس از سى سال از عام الفيل در خانه خدا در شهر مكه به دنيا آمد ، نه پيش از وى كسى در خانه خدا به دنيا آمده و نه بعد از آن حضرت. تولد امير مؤمنان عليه السّلام در خانه خداوند فضيلت و شرافتى است كه پروردگار بزرگ براي بزرگداشت مقام و منزلتش به آن حضرت اختصاص داده است .

ديدگاه علماي اهل سنت:

حاكم نيشابوري روايات متواترى وارد شده كه فاطمه بنت اسد ، اميرمؤمنان على بن ابى طالب - كرم الله وجهه - را در داخل كعبه به دنيا آورده است.

شاه ولي الله دهلوي وي در مناقب امير مؤمنان عليه السلام مي‌نويسد :

و از مناقب وي رضي الله عنه كه در حين ولادت او ظاهر شد يكي آن است كه در جوف كعبه معظمه تولد يافت .

سبط ابن جوزي روايت شده است كه فاطمه بنت أسد ، در حالي كه باردار بود ، خانه خدا را طواف مي‌كرد ، درد زايمان او را فراگرفت ، در خانه كعبه به روي او باز شد ، پس داخل خانه كعبه شد و فرزندش را به دنيا آ‌ورد .

مسعودي محل تولد علي عليه السلام ، خانه كعبه است .

گنجي شافعي امير مؤمنان عليه السلام شب جمعه سيزده رجب ، سال سيم بعد از واقعه عام الفيل در داخل خانه خدا به دنيا آمد. كسي پيش از آن حضرت و بعد از آن در داخل خانه كعبه به دنيا نيامده است و اين از فضائل اختصاصي آن حضرت است كه خداوند به جهت بزرگداشت مقام او عطا كرده است .

ابن صباغ المالكي على عليه السلام در مكه مشرفه در داخل بيت الحرام ( كعبه ) در روز جمعه سيزدهم ماه خدا يعنى ماه رجب سال سى ام عام الفيل و بيست و سه سال پيش از هجرت به دنيا آمد ... پيش از او هيچ كس در كعبه متولد نشد و اين فضيلتى است كه خداوند به جهت بزرگداشت و بالا بردن مقام و اظهار كرامت او مخصوص حضرتش گردانيده است .

حلبي زيرا آن حضرت در داخل خانه كعبه متولد شد و عمر رسول خدا در آن روز سي سال بود .

نتیجه گیری:

• موارد بالا از مطالبي است كه اگر كسي آن ها را نتواند بپذيرد، به مسلماني او لطمه نمي‌خورد و از ضروريات اسلام نيست. بنابراين اگر كسي آن ها را قبول نداشته باشد، به جهت اين كه دليل متقني ندارند و يا عقل قادر به درك و فهم و تصديق آن ها نيست، مشكلي پيش نمي آيد.

• شیعه و اهل تسنن باور دارند که معجزه شکاف کعبه یقینی است و تولد حضرت علی (ع) در داخل کعبه انجام گرفته است.

• با توجه به تخریب و تجدید بنای کعبه در سال های بعد از ولادت و زندگی حضرت علی (ع) به طور طبیعی باید آثار اولیه شکاف به وجود آمده در هنگام ورود مادر امیرالمؤمنین (ع) به داخل کعبه از بین رفته باشد و این حقیقتی است که کسی نمی تواند منکر آن باشد.

• ولی آنچه هم اکنون در واقعیت وجود دارد، شکافی دائمی در رکن یمانی کعبه است که بارها توسط کشور عربستان ترمیم شده ولی فایده ای نداشته و نهایتا آن را نقره کوب کرده و هر از چند گاهی ترمیم موضعی می کنند. مصداق دیگر این مطلب حر بن یزید ، حائر حسینی و شهید پلارک می باشد.